50 راه برای این که والدین بهتری باشیم

در این مقاله سعی کرده‌ایم نظرات متخصصان مشاوره خانواده را در خصوص نکات والدگری جمع‌آوری کنیم تا با استفاده از آن‌ها بتوانید تاثیر مثبتی بر روی خانواده خود داشته باشید. «چطور والدین بهتری باشیم» این روزها دغدغه‌ی بسیاری از پدر و مادرها است.

والدین بی عیب و نقص وجود ندارد، اما می‌توانید با به کارگیری تدابیری یک پدر و مادر فوق العاده باشید. در این مقاله به استفاده از نظرات متخصصان حوزه رشد کودک به بررسی نحوه پرورش کودکان شاد و سلامت خواهیم پرداخت.

چطور والدین بهتری باشیم؟ در ادامه به آن خواهیم پرداخت:

• حدود و مرز تعیین کنید
• زمان باکیفیتی با کودک خود بگذرانید
• الگوی خوبی برای او باشید
• کودک خود را تحسین کنید
• به خودتان اعتماد داشته باشید
• مهارت‌های اجتماعی را به کودک خود بیاموزید
• قدردانی را به او بیاموزید
• وعده‌های غذایی را به وعده‌ی خانواده تبدیل کنید
• بگویید «دوستت دارم»
• فعالیت فیزیکی را تشویق کنید
• روتین سلامتی برای کودکتان داشته باشید

در ادامه به جزئیات هر یک از این توصیه‌ها خواهیم پرداخت.

1. هوشمندانه حدود و مرز تعیین کنید

دست بالا را بگیرید

کودکان مشتاق حد و مرز هستند، این کار به آن‌ها کمک می‌کند دنیای گیج کننده‌ی بیرون را درک و مدیریت کنند. علاقه‌ی خود را با اعمال حدودی نشان دهید تا به این ترتیب کودک بتواند آرزوها و اشتیاق‌هایش را به راحتی کشف و دنبال کند.

بال پرواز کودکتان را نچینید

مسئولیت کودک نوباوه‌ی شما در زندگی این است که به استقلال برسد. بنابراین وقتی به لحاظ رشد آمادگی مرتب کردن اسباب بازی‌ها، برداشتن ظرف‌ها از روی میز و لباس پوشیدن را دارد، به او اجازه دهید خودش این کارها را انجام دهند. محول کردن مسئولیت به کودک برای عزت نفس او مناسب است.

سعی نکنید همه چیز را درست کنید

به کودک خود اجازه دهید مسیر خود را پیدا کند. وقتی متوجه خستگی و ناامیدی کودکتان می‌شوید سعی نکنید سریع او را از مهلکه نجات دهید، با این کار اتکا به خود و استقلال را به او می‌آموزید.

به یاد داشته باشید نظم به معنای تنبیه نیست

اعمال محدودیت برای کودک در واقع آموزش چگونگی رفتار کردن در جهان و کمک به آن‌ها برای رقابت جو بودن، حواس جمع بودن و کنترل را در دست داشتن است.

زمین مبارزه خود را مشخص کنی

کودکان نمی‌توانند قوانین زیادی را بپذیرند. بنابراین سعی کنید از بحث کردن راجع به مسائل کوچک مثل انتخاب لباس و … پرهیز کنید و در عوض روی نکات مهم مثل آسیب نزدن به دیگران، پررو نبودن یا دروغ نگفتن تمرکز کنید.

2. زمان باکیفیت خود را بسازید

با کودکان خود بازی کنید

بگذارید کودک فعالیتی که دوست دارد را انتخاب کند. خود را به دست کودک بسپارید و خوش بگذرانید. به این می‌گویند بازی.

هر روز با هم کتاب بخوانید

کتاب خواندن را از سنین پایین و نوزادی شروع کنید. نوزادان عاشق گوش دادن به صدای والدینشان هستند. کودک خود را در آغوش بگیرید و برایش کتاب بخوانید این یک شروع خوب برای کتاب خوان کردن کودکتان در تمام عمر است.

هر روز زمانی را به فعالیت آزادانه‌ی کودک اختصاص دهید

به کودک خود اجازه دهید زمانی که با شما وقت می‌گذراند 10 تا 15 دقیقه هر فعالیتی که می‌خواهد انجام دهد. این بهترین راه برای نشان دادن عشق شما به او است.

زمانی را به عنوان وقت خانواده تعیین کنید

بهترین راه برای ارتقا سطح زندگی کودکان، گذراندن زمان باکیفیت با والدین است. کودکانی که ارتباط نزدیک‌تری با والدینشان دارند در مدرسه عملکرد بهتری دارند، در حل مسئله موفق‌ترند و بهتر با حوادث زندگی برخورد می‌کنند.

خاطرات دلگرم کننده بسازید

کودک شما احتمالا خیلی از چیزهایی که به او می‌گویید را به یاد نمی‌آورد، اما برنامه‌های خانوادگی را به یاد دارد، برنامه‌هایی مثل زمان خواب، بازی شبانه و کارهایی که با هم انجام می‌دهید.

3. الگوی خوبی باشید

برای کودکتان الگویی باشید که لایق آن است

کودکان از طریق مشاهده‌ی رفتار والدینشان، یاد می‌گیرند. انجام کارها و رفتارهای مناسب، محترمانه و خوب، بیشتر از گفتن این که چه کار کنند یا نکنند موثر است.

وقتی اشتباهی کردید، معذرت خواهی کنید

عذرخواهی کردن شما بهترین راه برای آموزش عذرخواهی کردن است.

کمی سبزتر زندگی کنید

به کودک خود نشان دهید توجه کردن به محیط اطراف چقدر راحت‌ است. هدررفت کمتر، بازیافت، مصرف چند باره، مسائلی هستند که روزانه باید به آن‌ها توجه کرد. عصرها آشغال‌ها را در سطل آشغال محله خود بیندازید.

همیشه حقیقت را بگویید

دوست دارید کودکتان همیشه حقیقت را بگوید درست است؟ کودک صداقت را از طریق تقلید الگوی رفتاری شما می‌آموزد.

در کنار کودک خود به همسرتان محبت کنید

ارتباط شما با همسرتان در واقع منبع اصلی رفتار کودک با همسرش در بزرگسالی است بنابراین سعی کنید استانداردهای درستی به او آموزش دهید.

به تفاوت‌های والدگری احترام بگذارید

شما باید به رویکرد همسرتان در فرزندپروری هم توجه کنید. به چالش کشیدن یا بحث کردن جلوی کودک بر سر مسائل مربوط به او، هم به رابطه‌تان ضربه می‌زند و هم احساس عدم اطمینان به کودک می‌دهد، در صورتی که می‌توانید به راحتی استانداردهایی که با استاندارهای خودتان متفاوت است را بپذیرید.

4. بهترین راه‌های تحسین را پیدا کنید

کودک را به شکل مناسب تحسین کنید

به جای این که خیلی راحت به کودک بگویید «عالی هستی» سعی کنید دقیق‌تر راجع به آنچه کودک شما لایق آن است نظر دهید. مثلا می‌توانید به او بگویید «ممنون که منتظر موندی تا تلفنم تموم شه بعد گفتی کلوچه می‌خوای. ممنون بابت صبر و حوصله‌ت.»

خوشحالی خود را بابت کارهای خوبش نشان دهید

وقتی متوجه می‌شوید کودکتان به شما کمک می‌کند یا رفتار مناسبی با شما دارد سعی کنید احساس خود را نشان دهید. با این کار می‌توانید رفتار خوب را در کودک تقویت کنید و به این ترتیب آن‌ها بیشتر این کار را انجام دهند.

پشت سر کودکتان حرف بزنید!

واقعیت این است که تاثیر حرف‌هایی که ما مستقیما نمی‌شنویم برایمان بسیار بیشتر است. زمانی که کودکتان را تحسین می‌کنید سعی کنید مستقیم به او نگویید بلکه به پدربزرگ و مادربزرگ یا حتی عروسک کودکتان بگویید طوری که کودکتان بشنود.

5. به خودتان اعتماد داشته باشید

به خودتان استراحت دهید

اگر خیلی خسته‌اید و حوصله‌ی غذا  درست کردن ندارید، گرفتن غذای بیرون از شما یک پدر یا مادر بد نمی‌سازد.

به احساس خود اعتماد کنید

هیچ کس بهتر از شما کودکتان را نمی‌شناسد. وقتی موضوع سلامتی آن‌ها مطرح است از غریزه‌تان پیروی کنید. اگر فکر می‌کنید چیزی اشتباه است، احتمالا درست فکر می‌کنید.

فقط بگویید «نه»

در برابر اضافه کاری یا داوطلب شدن برای کارهای مدرسه کودکتان مقاومت کنید. هیچ وقت بابت زمان بیشتری که با فرزندتان گذراندید پشیمان نمی‌شوید.

بی‌احترامی از سوی فرزندتان را نپذیرید

هیچ وقت اجازه ندهید کودکتان حرف بی‌ادبانه یا آزاردهنده‌ای به شما یا کس دیگری بگوید. اگر این کار را کرد، خیلی قاطع بگویید نمی‌توانید رفتارهای بی‌احترامانه را تحمل کنید.

برنامه‌ی خود را به همه بگویید

برای این که کودکتان با ارزش‌های شما بزرگ شود باید به پرستار، همسر، پدربزرگ، مادربزرگ و مربی مهد بگویید که این ارزش‌ها را به او گوشزد کنند و هماهنگ با برنامه‌ی شما پیش بروند.

6. آموزش‌ مهارت‌های اجتماعی را فراموش نکنید

هر روز سه سوال از کودکتان بپرسید

هنر مکالمه کردن بخش مهمی از مهارت اجتماعی است، اما والدین اغلب فراموش می‌کنند آن را آموزش دهند. از کودکتان این سوالات را بپرسید «امروز کدوم بخش از مدرسه رو دوست داشتی؟»، «تو مهمونی‌ای که رفتی چی کار کردی؟» یا «فردا بعدازظهر کجا می‌خوای بری؟»

یک حقه‌ی شجاعانه به کودک خود بیاموزید

به کودکتان بگویید همیشه به رنگ چشم‌های دیگران دقت کند. برقراری ارتباط چشمی به کودکانی که مشکل ارتباط دارند اعتماد به نفس می‌دهد و آن‌ها را از وضعیت انتخاب شونده به وضعیت انتخاب کننده تغییر می‌دهد.

قوی‌ترین احساس کودک خود را بشناسید

اگر کودکتان یک موقعیت احساسی را تجربه کرد بعد از او بپرسید «چه حسی داشتی؟» و «فکر می‌کنی چطور می‌توانستی بهتر قضیه را کنترل کنی؟» سپس به او گوش دهید. کودک زمانی که راجع به یک موضوع احساسی حرف می‌زند بهتر می‌تواند آن را هضم کند.

7. کودکان خود را قدردان پرورش دهید

به کودک خود آموزش دهید چطور یک شهروند مسئولیت‌پذیر باشد

راهی پیدا کنید تا در طول سال به دیگران کمک کنید. کودکان با داوطلب شدن در یک جمع احساس ارزشمندی می‌کنند.

کودک لوس بار نیاورید

هرگز فراموش نکنید: هر کودکی ارزشمند است اما هیچ کودکی مرکز جهان نیست. بنابراین کودک خود را براساس این رویکرد پرورش دهید.

راجع به معنای انسان خوب با کودک خود صحبت کنید

وقتی موقع خواب برای کودک خود کتاب می‌خوانید از او بپرسید از نظرش کدام شخصیت پلید یا مهربان بود و علتش را جویا شوید.

برای کودک خود توضیح دهید چرا ارزش‌ها اهمیت دارند

وقتی شما مهربان، بخشنده، صادق و محترم هستید باعث می‌شوید آدم‌های اطرافتان هم احساس خوبی داشته باشند. مهم‌تر از آن این که احساس خوبی نسبت به خود دارید.

موقع شام یک «حلقه‌ی قدردانی» بسازید

وقتی دور میز جمع شدید راجع به آدم‌های مختلفی که امروز با شما مهربان بودند حرف بزنید. ممکن است این کار کمی چرت به نظر برسد اما قدردانی کردن احساس خوبی در همه‌ی افراد ایجاد می‌کند.

8. در مورد شام استرس نداشته باشید

یک غذای جدید را چندین بار سرو کنید

اگر کودک شما یک غذای جدید را رد کرد، ناامید نشوید. ممکن است 6، 8 یا 10 بار دیگر مجبور باشید آن غذا را سرو کنید تا در نهایت غذا را بخورند و متوجه شوند آن را دوست دارند.

از دعوا بر سر غذا بپرهیزید

کودک سالم می‌داند چقدر غذا باید بخورد. اگر کودک دست از غذا خوردن کشید و غذا در ظرفش مانده بود، بگذارید برود. بچه‌ها گرسنگی نمی‌کشند.

حداقل یک وعده را با همه‌ی اعضای خانواده بخورید

نشستن دور یک میز راهی آرامش بخش برای همه‌ی کسانی است که با هم ارتباط دارند – زمانی برای به اشتراک گذاشتن خبرهای خوب، صحبت کردن راجع به روزی که گذشته یا گفتن یک جک مسخره. این کار به ایجاد عادت سالم خوری کودک شما هم کمک می‌کند.

بگذارید کودکتان سفارش دهد

هفته‌ای یک بار از کودکتان بپرسید چه غذایی دوست دارد و آن غذا را برای او بپزید.

9. همیشه بگویید «دوستت دارم»

فرزندانتان را به یک اندازه دوست داشته باشید، اما با هر کدام منحصربفرد رفتار کنید

هر کودکی منحصربفرد و خاص است.

هر موقع دوست داشتید بگویید «دوستت دارم»، حتی اگر برای 743امین بار در روز باشد

کودک با گفتن جملات محبت آمیز یا بوس و بغل لوس نمی‌شود. مطمئن باشید.

جمله‌ی مادربزرگ‌ها را همیشه در خاطر داشته باشید

فرزند شما، برای شما نیست، آن‌ها برای مدتی به شما امانت داده شده‌اند. در این سال‌هایی که کنار شما هستند، سعی کنید به آن‌ها کمک کنید تا به عنوان یک آدم خوب پرورش پیدا کنند.

طعم لحظات را به خاطر بسپارید

قطعا والدین بودن سخت‌ترین کار دنیا است. بله خانه‌ی شما همیشه نامرتب و است و همیشه کلی لباس برای شستن دارید. اما زمانی که کودکتان می‌خندد از خندیدنش لذت ببرید.

10. قدرت ذهن و فعالیت بدنی کودک را افزایش دهید

علائمی را به کودک خود آموزش دهید

این که کودک شما نمی‌تواند حرف بزند به این معنا نیست که دوست ندارد حرف بزند. علائم زبانی ساده می‌تواند به کودک شما در بیان احساسات کمک کند همین کار خستگی را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.

تلویزیون را در هال قرار دهید

تحقیقات نشان داده است گذاشتن تلویزیون در اتاق کودک منجر به چاق شدن کودک، خواب کمتر و نمرات کمتر و مهارت‌های اجتماعی ضعیف‌تر می‌شود.

کودک را به تحرک وادارید

تحقیقات نشان داده است توسعه‌ی مغزی کودکان وابسته به میزان فعالیت بدنی آن‌ها است. به جای نشاندن کودک در کالسکه به او اجازه دهید راه برود و وقتی کمی بزرگ‌تر شد سعی کنید او را وادار به انجام حرکات ورزشی کنید.

11. مراقب برنامه‌ی سلامت کودک خود باشید

کودک خود را واکسینه کنید

برخی از بیماری‌های مربوط به کودکان همچنان در کشور ما وجود دارد بنابراین حتما باید کودک خود را در برابر بیماری‌های مختلف واکسینه کنید.

از لبخند کودکتان محافظت کنید

از کودکتان بخواهید روزی دو بار مسواک بزند و از فلوراید استفاده کند.

نکات ایمنی را رعایت کنید

سعی کنید خانه‌ای بسازید که به کودک آسیب نزد. هرگز کودک زیر 5 سال را تنها در خانه رها نکنید. مطمئن شوید کودکتان حتما موقع دوچرخه یا اسکوتر سواری از کلاه استفاده می‌کند.

به حرف‌های دکتر گوش کنید

اگر دکتر شما تشخیص می‌دهد که تب، ناشی از ویروس است او را مجبور نکنید آنتی بیوتیک تجویز کند. بهترین درمان برای کودک استراحت و مایعات است. مصرف بیش از اندازه آنتی بیوتیک منجر به مشکلات پزشکی مختلف می‌شود و بدن کودک را در برابر بیماری‌ها مقاوم می‌کند.

استفاده از ضد آفتاب

ضد آفتاب را کنار خمیردندان قرار دهید تا زدن ضد آفتاب هم مثل مسواک کردن تبدیل به روتین شود.

وقتی کودکتان را به تخت خواب ببرید که خواب آلود اما هنوز بیدار است

این کار به کودک شما کمک می‌کند خودش را آرام کند و در آینده از مشکلات خواب کودک جلوگیری می‌کند.