چگونه به کودکان خود کمک کنیم تا خشم خود را به شکل سالم تر ابراز کنند؟
ابراز خشم سالم در کودکان
خشم سالم در کودکان یک احساس طبیعی است و همه ما، ازجمله کودکان، خشم را تجربه میکنیم. مهم این است که به کودکان کمک کنیم تا این احساس را به شکلی سالم و سازنده ابراز کنند. وقتی کودک نوپای 3 ساله ام عصبانی میشود، با چشمان خمیده، دندانهای گره کرده و گاهی غرغر میکند، به ما نگاه میکند. بدیهی است که او بسیار عصبانی است و به نظر میرسد اغلب وقتی به خواسته اش نمیرسد یا به او “نه” گفته میشود، عصبانی میشود. پیش از این، او ضربه میزد و لگد میزد. ما توانستیم او را وادار کنیم که این کار را متوقف کند و به او اجازه دهیم از عبارات خود برای نشان دادن عصبانیت استفاده کند، اما اکنون ما اینجا هستیم که بهترین راه حل برای ابراز خشم کودک به روشی سالم را یاد بدهیم.
چرا مدیریت خشم، مهم و ضروری است؟
احساسات خشمناک ممکن است باعث شوند شما به سمت ایجاد تغییرات اجتماعی حرکت کنید یا اینکه شما را ترغیب کنند تا از فردی دفاع نمایید. اگر خشم و عصبانیت به درستی مدیریت و کنترل نشود، میتواند به بروز رفتارهای پرخاشگرانه مثل آسیب رساندن به وسایل یا فریاد زدن بر سر کسی منجر شود یا حتی باعث پنهان کردن خشم در درون و کناره گیری فرد از محیط پیرامونش گردد که این مسائل به مرور میتواند بر روی سلامت عمومی فرد اثر بگذارد.
علاوه بر این، خشم و عصبانیت زمانی برای فرد مشکل ساز میشود که به دفعات زیاد تکرار شده یا بسیار شدید باشد یا اینکه به روشهای نادرست و ناسالم در فرد بروز نماد که در این حالت، میتواند آسیبهای زیاد از نظر جسمی، ذهنی و اجتماعی را برای فرد به همراه داشته باشد. به همین دلیل است که استراتژیهای مدیریت خشم و عصبانیت میتواند راهکار بسیاری مفیدی برای فرد باشد و او را در کشف راههای سالم برای ابراز احساساتش کمک و یاری نماید.
چگونه به کودکان کمک کنیم تا خشم خود را به شکل سالم ابراز کنند؟
شناسایی احساسات
به کودکان کمک کنید تا کلمات مناسب برای توصیف احساسات مختلف، از جمله خشم پیدا کند.
از کتابها، فیلمها یا حتی تجربه های خود برای توضیح احساس خشم و راههای مختلف ابراز آن استفاده کنید.
مهارت های مدیریت خشم
تنفس عمیق: به کودک آموزش دهید که در مواقع عصبانیت، نفس های عمیق بکشد تا آرام شود.
تخیل هدایت شده: از کودک بخواهید تصور کند در یک مکان آرام و دلنشین است.
شمارش معکوس: وقتی کودک عصبانی است، از او بخواهید تا ده یا بیست شمارش کند.
فعالیت های آرامش بخش: فعالیتهایی مانند نقاشی، مدیتیشن یا اسباب بازی های نرم میتواند به کودک کمک کند تا آرام شود.
ایجاد یک محیط امن
گوش دادن فعال: به کودک فرصت دهید تا احساسات خود را به طور کامل بیان کند.
قضاوت نکردن: از سرزنش یا انتقاد از کودک خودداری کنید.
حل مسئله مشترک: به کودک کمک کنید تا راه حل هایی برای مشکلاتی که باعث خشم او می شوند پیدا کند.
تقویت رفتارهای مثبت
تشویق: هنگامی که کودک به جای فریاد زدن یا پرخاشگری از روش های سالم برای ابراز خشم خود استفاده میکند، او را تشویق کنید.
توجه مثبت: به رفتارهای مثبت کودک توجه بیشتری نشان دهید.
جایگزینی رفتارهای منفی: به کودک کمک کنید تا رفتارهای جایگزین و سازنده برای ابراز خشم خود پیدا کند.
مدل سازی رفتار مناسب: به کودک نشان دهید که چگونه میتوانید به طور موثر با خشم خود کنار بیایید.
چگونه خشم والدین بر خشم کودکان تاثیر می گذارد؟
مدل سازی رفتار: کودکان رفتار والدین خود را تقلید میکنند. اگر والدینی به طور مرتب باخشم ابراز واکنش نشان دهند، کودک نیز ممکن است همین رفتار را یاد بگیرد و موقعیت های مشابه، خشم خود را به همین شکل ابراز کند.
افزایش سطح استرس: هنگامی که کودکان شاهد خشم والدین هستند، سطح استرس آن ها افزایش مییابد. این استرس میتواند منجر به مشکلات رفتاری، اختلالات خواب و مشکلات یادگیری شود.
کاهش اعتماد به نفس: خشم مکرر والدین میتواند باعث شود کودک احساس ناامنی وبی ارزشی کند.این احساسات منفی بر اعتماد به نفس کودک تاثیر میگذارد و می تواند منجر به مشکلات اجتماعی و تحصیلی شود.
تضعیف روابط: خشم والدین میتواند روابط بین والد و فرزند را تضعیف کند و باعث ایجاد فاصله عاطفی شود.
یادگیری حل مشکلات به شیوه نادرست: کودکانی که شاهد خشم والدین هستند، ممکن است یاد بگیرند که با مشکلات خود به شیوه های خشونت آمیز برخورد کنند.
چرا ابراز خشم سالم در کودکان یک فرایند تدریجی است؟
ابراز خشم به صورت سالم، مهارتی است که کودکان به مرور زمان و با تمرین به دست می آورند. این فرایند تدریجی به دلایل مختلفی است که ما در ادامه به چند نکته می پردازیم.
توسعه مغز و شناخت
قسمتهای مغز که مسئول کنترل احساسات و رفتار هستند.در دوران کودکی در حال رشد و تکامل هستند.به همین دلیل، کودکان در کنترل احساسات خود، به ویژه خشم با چالش روبرو میشوند.
مهارتهای اجتماعی و هیجانی
کودکان باید مهارتهای اجتماعی و هیجانی مختلفی را یاد بگیرند.و بتوانند احساسات خود را به طور مناسب بیان کنند.این مهارت هاشامل شناسایی احساسات، همدلی با دیگران و حل مشکلات است.
تجربیات زندگی
هر کودک تجربیات منحصر به فردی دارد که بر نحوه برخورد او با احساسات تاثیر میگذارد.برخی کودکان ممکن است تجربیات مثبتی در مدیریت خشم داشته باشند. برخی دیگر ممکن است به حمایت بیشتری نیاز داشته باشند.
مدل سازی رفتار والدین
کودکان رفتار والدین خود را تقلید می کنند. اگر والدین بتوانند خشم خود را به صورت سالم مدیریت کنند، کودکان نیز این مهارتها را یاد میگیرند.
فرهنگ و محیط اجتماعی
فرهنگ و محیط اجتماعی نیز بر نحوه ابراز احساسات تاثیر میگذارد. دربرخی فرهنگها، ابراز احساسات به ویژه خشم،تشویق نمیشود.
پذیرش خشم را به کودک خود بیاموزید
به احساسات کودک گوش دهید: وقتی کودک عصبانی است به او فرصت دهید تا احساسات خودرا بیان کند. به جای اینکه به او بگویید”عصبانی نباش“، به او بگویید “من میبینم که خیلی عصبانی هستی”
کلمات مناسب برای احساسات را آموزش دهید: به کودک کمک کنید تا کلمات مناسب برای توصیف احساسات مختلف، ازجمله خشم، پیدا کند. مثلا به جای اینکه بگوید” من دیوونه شدم” میتواند بگوید”من خیلی عصبانی هستم”
تکنیک آرام سازی را آموزش دهید: به کودک تکنیکهایی مانند تصور کردن یک مکان آرام را آموزش دهید تا در مواقع خشم آرام شود.
مثالهای مثبت بزنید: از کتابها، فیلمها یا حتی تجربههای خود برای توضیح اینکه چگونه میتوان با خشم به صورت سالم برخورد کرد، استفاده کنید.
به کودک کمک کنید تا راه حل پیدا کند: به جای اینکه برای کودک تصمیم بگیرید، به او کمک کنید تا در مواقع خشم آرام شود.
به کودک کمک کنید تا راه حل پیداکند: به جای اینکه برای کودک تصمیم بگیرید، به او کمک کنید تا راه حلهایی برای مشکلاتی که باعث خشم او می شوند پیدا کند.