هوش گاردنر یا چندگانه چیست؟

هوش گاردنر یا چندگانه چیست؟ نظریه‌ای است که توسط هوارد گاردنر، روانشناس و پژوهشگر آمریکایی، در دهه 1980 مطرح شد. این نظریه بر این اصل تمرکز دارد که هوش انسان به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شود و هر فرد می‌تواند در هر یک از این نوع‌ها از سطح بالایی از هوش برخوردار باشد. طبق این نظریه، هوش به معنای کلی و شامل تنها عملکرد های ذهنی محدود نمی‌شود، بلکه به نوعی گسترده‌تر و شامل توانمندی‌ها و استعدادهای متنوع افراد می‌باشد. هوش بسته به سن تغییر می‌کند، اما از دو سالگی به بعد روند تغییرات طوری است که تا حدی می‌توان میزان بهره هوشی در آینده را تخمین زد.  با توجه به نظرات هوارد گاردنر ،هوشهای چندگانه هفت راه مختلف برای نشان دادن قابلیت فکری هستند.

گاردنر در ابتدا هفت نوع هوش را شناسایی کرد که عبارتند از:

1. هوش لغوی-کلامی (Verbal-Linguistic Intelligence):

توانایی استفاده از کلمات و زبان به صورت مهارت‌های خواندن، نوشتن، صحبت کردن و فهمیدن معنی کلمات.

2. هوش منطقی-ریاضی (Logical-Mathematical Intelligence):

توانایی حل مسائل ریاضی، استدلال منطقی، تحلیل داده‌ها و استفاده از روش‌های منطقی برای حل مشکلات.

3. هوش فضایی (Spatial Intelligence):

توانایی تصور و تفکر درباره فضا، توانایی خط‌کشی، نقاشی و تشخیص نقشه‌ها و شکل‌ها.

4. هوش بدنی-جنبشی (Bodily-Kinesthetic Intelligence):

توانایی استفاده از قدرت بدنی و تسلط بر حرکات جسمانی مانند ورزش، رقص، نمایش و سایر مهارت‌های جسمانی.

5. هوش موسیقی (Musical Intelligence):

توانایی در شنیدن، تفسیر و ساختاردهی به موسیقی و احساس ریتم و ملودی.

6. هوش بینشی (Interpersonal Intelligence):

توانایی در درک و تعامل با دیگران، درک احساسات و نیازهای افراد دیگر و شناخت روابط اجتماعی.

7. هوش درون‌شناختی (Intrapersonal Intelligence):

توانایی شناخت خود، آگاهی از احساسات و اندیشه‌های شخصی، توانایی خودتحلیل و تعیین اهداف شخصی. بعدها، گاردنر یک نوع هوش جدید به نام هوش طبیعت‌گرا (Naturalistic Intelligence) را نیز اضافه کرد. این نوع هوش شامل توانایی شناسایی و درک عناصر طبیعی، ارتباط با آن.