انواع مهد کودک‌ها؛ 7 رویکرد آموزشی نوین

معرفی 7 نوع مهد کودک با برنامه‌ی آموزشی متنوع

دوران مهد کودک زمانی است که کودک شما عاشق آموزش می‌شود، انواع مهد کودک ها برای آموزش مطالب مختلف به کودکان وجود دارد. بهترین برنامه‌ی مهد کودک، برنامه‌ای است که بتواند به رشد و یادگیری کودک شما کمک کند و برای ذهن منحصربفرد کودک شما مناسب باشد. اما از کجا متوجه شوید که یک برنامه برای کودک شما مناسب است؟ این روزها طیف گسترده‌ای از انواع مهد کودک‌ ها در دسترس است که خلاقیت، حافظه و درک کودک از جهان اطراف شکل می‌دهد.

انواع مهد کودک‌ ها و برنامه‌های آموزشی

1. مونتسوری
2. رجیو امیلیا
3. والدورف
4. های اسکوپ
5. بانک استریت
6. همکاری با والدین
7. مذهبی

چطور یک مهد کودک خوب برای کودک خود پیدا کنیم؟ بیایید تاریخچه‌ و فلسفه‌ی انواع مهد کودک ها را بررسی کنیم.

1. مونتسوری

دکتر ماریا منتسوری این رویکرد آموزشی ایتالیایی را بیش از 100 سال پیش بنیان گذاشت. در کلاس‌های مونتسوری معلمان و مربیان رویکردی کودک محور به یادگیری دارند. در این ساختار کودکان فعالیت‌هایی که مناسب علایقشان هست را انتخاب می‌کنند و مسیر یادگیری را با سرعتی که دوست دارند در پیش می‌گیرند. این رویکرد استقلال، مسئولیت‌پذیری و اشتیاق طبیعی به آموزش را در کودکان تقویت می‌کند.

بسیاری از مهد کودک‌های مونتسوری، کلاس‌هایشان را از نوزادی تا دوره‌ی پیش دبستان طراحی می‌کنند. این کلاس‌ها آموزش‌های دست ورزی را را مد نظر قرار می‌دهند و در جستجوی مفاهیم، مهارت‌ها و اشتیاق‌های نو در کودکان هستندد. کلاس‌ها در این سن معمولا میز ندارند. این نوع کلاس‌ها به کودکان فضا می‌دهد تا فعالیت‌های مورد علاقه‌ی خود را با سرعت دلخواه انجام دهند. مونتسوری همچنین رویکردی را مد نظر قرار داده که «آموزش برای صلح» خوانده می‌شود. این روش رهبری جهانی و عدالت اجتماعی را برای ارتقا سطح جامعه‌ی انسانی مد نظر قرار می‌دهد.

2. رجیو امیلیا

رجیو امیلیا یک رویکرد جامع به کودکان است که تمامی ابعاد فکری و احساسی کودکان را مد نظر قرار می‌دهد. رویکردهای کودک محور اغلب بر روی آزادی بیان کودک و کشف ایده‌های جدید از طریق حرکت، گوش دادن فعال و مهارت‌های دستورزی هستند. فعالیت‌هایی که مبتنی بر همکاری هستند، روابط کودکان را با دیگران و با محیط اطرافشان تقویت می‌کند.

این رویکرد را لوریس مالاگوزی در دهه‌ی 1970 را مطرح کرد. بیست سال بعد، موسسه‌ی رجیو امیلیا در ایتالیا تاسیس شد و خیلی زود در سراسر دنیا گسترش یافت. براساس طرح رجیو برنامه‌ی آموزشی مهد کودک باید حول مشارکت والدین، همکاری پرسنل، اهمیت محیط آموزشی، داشتن فضای خلاق و مربی هنری، آشپزخانه در مهد کودک و تیم‌های مشارکتی باشد. بیان از طریق خلاقیت و احساس به ویژه با استفاده از مربی هنری که در بالا گفته شد، آموزش‌ها به کودکان و بزرگسالان را بهبود می‌بخشد.

3. والدورف

برنامه‌ی آموزشی والدورف بر این اساس استوار است که آموزش برای کودکان کنجکاو یک روند طولانی است که پایان ندارد. در این رویکرد با استفاده از تمرین ذهن آگاهی، فعالیت‌های هنری و فضای کلاس‌های سالم و گرم سعی می‌شود، اعتماد کودک نسبت به مربیان و تسهیلگران جلب شود.

دانشمندی اتریشی به نام رودولف اشتاینر این رویکرد را در اوایل قرن بیستم و بعد از جنگ جهانی اول توسعه داد. آموزش والدورف سعی می‌کند تمامی ظرفیت‌های یک کودک را به عنوان یک فرد هدف قرار دهد. یادگیری خودمحور اشتیاق به آموزش را از طریق فعالیت‌های هنری در تمامی موضوعات علمی ایجاد می‌کند. درس‌ها آزمایش‌محورند، فقط لازم نیست بخوانند، خلاقیت، استقلال و درک عمیق هر موضوعی را برای کودک فراهم می‌کند.

4. های اسکوپ

برنامه‌ی های اسکوپ که بیش از 50 سال در حوزه‌ی آموزش کودکان فعالیت کرده است، مبتنی بر شاخص‌های کلیدی طراحی فضا است، تا کلاس‌های آموزشی را برای همه‌ی کودکان جذاب کند. این شاخص‌ها معلمان را در انتخاب فعالیت‌ها و پروژه‌هایی که برای هر سنی مناسب است یاری می‌کند. همچنین به معلمان کمک می‌کند تا درک بهتری داشته باشند و نیازها و سوالات کودکان را به نحوی پاسخ دهند که بهترین راهنما برای یادگیری آن‌ها باشد.

بازی کردن اصل مرکزی همه‌ی درس‌ها است. معلم‌ها در قالب یک همیار با کودکان همراه می‌شوند و پیشرفت، تاکتیک‌های حل مسئله و مهارت حل تعارض را تقویت می‌کنند. برنامه‌ی های اسکوپ هر روز یک فرآیند را تکرار می‌کنند «بازی کردن-انجام دادن-مرور». کودکان در ابتدای روز فعالیت مورد علاقه‌ی خود را انتخاب می‌کنند، برای رسیدن به هدف آن روزشان برنامه‌ریزی می‌کنند و در پایان روز با یکی از مربیان کلاس نتایج به دست آمده را تحلیل می‌کنند.

5. بانک استریت

این رویکرد توسط لوسی اسپراگ میشل در اوایل قرن بیستم در نیویورک شکل گرفت. هدف این رویکرد تمرکز بر روی تمامی جنبه‌های رشد کودک بود. تیمی از متخصصان کلاس‌هایی می‌ساختند که وجوه عاطفی، فیزیکی، اجتماعی و فکری هر دانش آموز را تقویت می‌کرد. این برنامه تغییرات عاطفی و فکری‌ای که در هر سن اتفاق می‌افتاد را بررسی می‌کرد و براساس آن رویکردش به مسائل را تغییر می‌داد. این رویکرد بین رشته‌ای به موضوعات باعث شد که مسئله‌ی آموزش کودکان به مسئله‌ای عاطفی و معنادار تبدیل شود.

کلاس‌ها به صورتی هستند که گروه‌های سنی مختلف با هم ترکیب می‌شوند و دانش‌آموزان بدون در نظر گرفتن سطح رشد آن‌ها کنار هم فعالیت می‌کنند. همین مسئله رقابت را به گروه‌هایی که در حال یادگیری از طریق بازی هستند کم می‌کند. کودکان سپس تصمیم می‌گیرند که از طریق مشاهده یاد بگیرند یا از طریق رویکرد دست ورزی. کودکان هر روز توجه نفر به نفر می‌گیرند، اما علاقه‌ی آن‌ها به سمت درسی که هر روز دارند جلب می‌شود.

6. همکاری با والدین

گروهی از والدینی که ذهنیتی شبیه به هم دارند می‌توانند مستقیما مهد کودکی را بسازند تا آموزش‌های مورد نظرشان به کودکان داده شود. در این رویکرد، گروهی از والدین مربی مد نظر خود را که با شیوه‌ی آموزش آن‌ها همخوانی دارد را استخدام می‌کنند. والدین و مربیان با یک دیگر کار می‌کنند تا همه‌ی بخش‌های مهد کودک را مدیریت کنند و نتایج کلاس‌ها را مدیریت و بررسی کنند. این کار نه تنها به والدین اجازه می‌دهد در جریان آموزش کودک خود در سنین پایین باشند بلکه یک پیوند عمیق میان والدین و تسهیلگران ایجاد می‌کند.

نوع دیگری از این مهد کودک‌ها که در چند سال اخیر در ایران بسیار مورد استقبال قرار گرفته است، کارگاه مادر و کودک است. در کارگاه‌های مادر و کودک، می‌توانید به همراه فرزند خود یک ساعت را در کلاس مشغول بازی و انجام فعالیت‌های مختلف باشید. کارگاه‌های مادر و کودک از 6 ماه تا 4 برگزار می‌شود.

7. مذهبی

یکی دیگر از انواع مهد کودک ها، مهد کودک‌های مذهبی است که متولیان آن سازمان‌های مذهبی مثل کلیسا، مساجد و … است. در ایران مهد کودک‌های قرآنی فعالیت‌هایی در زمینه‌ی پرورش کودکان انجام می‌دهند. محور اصلی این مهد کودک ها آموزش اصول دینی و قرآن در کنار بازی و شعر است.